- ruszać
- ruszać I {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk VIIIa, ruszaćam, ruszaća, ruszaćają, ruszaćany {{/stl_8}}– ruszyć {{/stl_13}}{{stl_8}}dk VIIa, ruszaćszę, ruszaćszy, ruszaćszony {{/stl_8}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zaczynać przemieszczać się w jakimś kierunku; wyruszać, wybierać się, wychodzić, wyjeżdżać, startować': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ruszać pieszo na wędrówkę. Ruszyć w drogę bryczką. Ruszyć galopem. Ruszyć szosą, lasem. Ruszać tłumnie. Ruszyć do domu, nad rzekę. Auto nie mogło ruszyć na śliskiej drodze. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'dotykać czegoś, brać do ręki, zmieniać położenie czegoś; tykać, poruszać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ruszać książki na półce. Głaz nie dał się ruszyć z miejsca. Ruszyć lampkę. Ani się waż tego ruszać. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'poruszać czymś, kiwać czymś (zazwyczaj w odniesieniu do części ciała) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ruszać nogami, ustami, ręką, chorągiewką. Ruszyć wąsami, kołyską z dzieckiem. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'rozpoczynać jakąś działalność, wprawiać coś w ruch, uruchamiać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Instytucja ruszyła. Zakład ruszył pełną parą. Badania naukowe powoli ruszały. Rusza nowy odcinek autostrady. Ruszyło śledztwo. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'uszczuplać, zmniejszyć, zużywać; naruszać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ruszać zapasy. Ruszyć kapitał. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'zaczynać się czymś zajmować, obejmować coś, kogoś jakimś działaniem; także: dawać sobie z czymś radę': {{/stl_7}}{{stl_10}}Nie ruszać jakichś spraw. Będą kłopoty, jak spróbują go ruszyć. Gdzie ruszysz, wszędzie pokazują się dziury. Nie mogła ruszyć tego zadania. {{/stl_10}}{{stl_20}}{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_8}}wulg. {{/stl_8}}{{stl_7}}'uprawiać seks z kobietą' {{/stl_7}}{{stl_20}}{{/stl_20}}\ {{stl_20}}{{/stl_20}}ruszać II {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. nos ndk VIIIa, ruszaća {{/stl_8}}– ruszyć {{/stl_13}}{{stl_8}}dk VIIa, ruszaćszy, pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'wywoływać u kogoś jakieś emocje, wzruszenia lub gwałtowne reakcje fizjologiczne organizmu': {{/stl_7}}{{stl_10}}Zawsze go rusza na takich filmach. Ruszyło kogoś, jak usłyszał o zgwałceniu dziecka. Ruszyło mnie po ziółkach. Możecie opowiadać o tym przy jedzeniu, mnie to nie rusza.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}iść [pójść, wynosić się, ruszać] do diabła [w diabły]; {{/stl_10}}{{stl_8}}{coś} {kogoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}nie wzrusza [nie rusza] {{/stl_7}}
Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.