ruszać

ruszać
ruszać I {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. ndk VIIIa, ruszaćam, ruszaća, ruszaćają, ruszaćany {{/stl_8}}– ruszyć {{/stl_13}}{{stl_8}}dk VIIa, ruszaćszę, ruszaćszy, ruszaćszony {{/stl_8}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zaczynać przemieszczać się w jakimś kierunku; wyruszać, wybierać się, wychodzić, wyjeżdżać, startować': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ruszać pieszo na wędrówkę. Ruszyć w drogę bryczką. Ruszyć galopem. Ruszyć szosą, lasem. Ruszać tłumnie. Ruszyć do domu, nad rzekę. Auto nie mogło ruszyć na śliskiej drodze. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'dotykać czegoś, brać do ręki, zmieniać położenie czegoś; tykać, poruszać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ruszać książki na półce. Głaz nie dał się ruszyć z miejsca. Ruszyć lampkę. Ani się waż tego ruszać. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'poruszać czymś, kiwać czymś (zazwyczaj w odniesieniu do części ciała) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ruszać nogami, ustami, ręką, chorągiewką. Ruszyć wąsami, kołyską z dzieckiem. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'rozpoczynać jakąś działalność, wprawiać coś w ruch, uruchamiać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Instytucja ruszyła. Zakład ruszył pełną parą. Badania naukowe powoli ruszały. Rusza nowy odcinek autostrady. Ruszyło śledztwo. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'uszczuplać, zmniejszyć, zużywać; naruszać': {{/stl_7}}{{stl_10}}Ruszać zapasy. Ruszyć kapitał. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_8}}pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'zaczynać się czymś zajmować, obejmować coś, kogoś jakimś działaniem; także: dawać sobie z czymś radę': {{/stl_7}}{{stl_10}}Nie ruszać jakichś spraw. Będą kłopoty, jak spróbują go ruszyć. Gdzie ruszysz, wszędzie pokazują się dziury. Nie mogła ruszyć tego zadania. {{/stl_10}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_8}}wulg. {{/stl_8}}{{stl_7}}'uprawiać seks z kobietą' {{/stl_7}}{{stl_20}}
{{/stl_20}}\ {{stl_20}}
{{/stl_20}}ruszać II {{/stl_13}}{{stl_8}}cz. nos ndk VIIIa, ruszaća {{/stl_8}}– ruszyć {{/stl_13}}{{stl_8}}dk VIIa, ruszaćszy, pot. {{/stl_8}}{{stl_7}}'wywoływać u kogoś jakieś emocje, wzruszenia lub gwałtowne reakcje fizjologiczne organizmu': {{/stl_7}}{{stl_10}}Zawsze go rusza na takich filmach. Ruszyło kogoś, jak usłyszał o zgwałceniu dziecka. Ruszyło mnie po ziółkach. Możecie opowiadać o tym przy jedzeniu, mnie to nie rusza.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}iść [pójść, wynosić się, ruszać] do diabła [w diabły]; {{/stl_10}}{{stl_8}}{coś} {kogoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}nie wzrusza [nie rusza] {{/stl_7}}

Langenscheidt Polski wyjaśnień. 2015.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • ruszać — ndk I, ruszaćam, ruszaćasz, ruszaćają, ruszaćaj, ruszaćał, ruszaćany ruszyć dk VIb, ruszaćszę, ruszaćszysz, rusz, ruszaćszył, ruszaćszony 1. «zaczynać się posuwać w jakimś kierunku; zaczynać iść, jechać dokądś; wyruszać» Konie ruszyły kłusem.… …   Słownik języka polskiego

  • ruszać — 1. Ani rusz «o zupełnej niemożności działania, rozpoczęcia, kontynuowania czegoś; w żaden sposób, żadną miarą»: Do obu pań w godzinach pracy przychodzą lektorzy, bo panie nie znają angielskiego, bez którego w firmie żeglugowej ani rusz. Polityka… …   Słownik frazeologiczny

  • ruszać się – ruszyć się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} rozpoczynać drogę, jazdę, marsz itp.; wyruszać, wybierać się, ruszać, wychodzić : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ruszyć się z miasta, z domu. Ruszać się często do centrum, do Warszawy.… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruszać – ruszyć rozumem [głową i syn.] — {{/stl 13}}{{stl 7}} myśleć nad czymś, szukać rozwiązania jakiegoś problemu : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ruszajcie rozumem, za co wam płacę? Rusz głową, zamiast rozpaczać. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruszać – ruszyć z kopyta — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} startować, wyruszać bardzo szybko : {{/stl 7}}{{stl 10}}Kolarze ruszyli z kopyta. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} przystępować do czegoś od razu …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruszać się jak mucha w smole [miodzie] — {{/stl 13}}{{stl 7}} robić coś bardzo powoli, ślamazarnie, leniwie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Pospiesz się, ruszasz się jak mucha w smole. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • ruszać się — 1. Nie ma gdzie się ruszyć «jest bardzo ciasno, brakuje miejsca, przestrzeni»: Ja w sprawie papierzysków – potoczył ręką po biurku, na którym piętrzyły się biuletyny i gazety – przecie pan radca nie ma już gdzie się ruszyć. Można uprzątnąć? W.… …   Słownik frazeologiczny

  • ruszać — Wywoływać u kogoś podniecenie, zwłaszcza seksualne; podniecać Eng. To arouse or excite, especially sexually …   Słownik Polskiego slangu

  • iść [pójść, wynosić się, ruszać] do diabła [w diabły] — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} najczęściej w rozkazach, ze złością: wynosić się, uciekać, znikać : {{/stl 7}}{{stl 10}}Idź do diabła ze swoimi problemami! Bierz swoje rzeczy, ruszaj w diabły! Nie chcę cię widzieć, wynoś się do… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nie ruszać się – nie ruszyć się krokiem [(ani) na krok] — {{/stl 13}}{{stl 33}} przebywać cały czas w tym samym miejscu, nigdzie nie iść, nie wychodzić :{{/stl 33}}{{stl 10}}Nie wolno mu było ruszyć się na krok z łóżka. Krokiem się nie ruszał z obozu. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”